Айан салҕанар, олох күөстүү оргуйар

Дойду тэбэр сүрэҕэр СӨ бэрэстэбиитилистибэтин киэҥ уораҕайыгар, олоҥхо саалатыгар быйылгы 2025 сыл бэлиэ бырааһынньыгын Улуу Кыайыы 80 сылын үөрүүтүн үрдэтэр тэрээһиннэр аартыктарын арыйбыт “Арчы” духуобунас киинин ” Арчы” норуодунай хора 20.02.2025 оҥорбуттан дуоһуйууну, айбыттан астыныыны ылыан ылла. Манна саха мандаар саҥата саймаарыйа дайда, добун дорҕооно доллоһуйа дуораһыйда. Манна буолла кытта буолартан кыаҕырыы, бииргэ буолартан бигэтийии, кэккэлэһэ сылдьартан кэрэтийии сэргэстэһэ сылдьартан сэргэхсийии. Хор ырыатын нөҥүө ахтылҕан сытыы тыынын сымната, көрсүһүү үөрүүтүнэн дайа көтөр сырдык иэйиигэ суулана кэлбит биир дойдулаахтарбыт тэҥҥэ ыллаһан, оһуохайдаан баран хаамардыын сыыдамсыйан,сэбэрэлиин сырдаан дьиэлэригэр тарҕастылар. Кэнсиэр бырагыраамата олус табан оҥоһуллубутун, ырыалар толоруллууларын тыыннаах доҕуһуол тупсарбытын бэлиэтээтилэр. Доҕуһуол чааһыгар Арчы хора чахчыта да табыллыбыт кэлэктиип, ол курдук 64! сыл устата байаанын туппут илиитин ыһыктыбатах,күн бүгүн даҕаны үрдүк таһымнаах аккомпониатор, учуутал, уһуйааччы СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Стручков Николай Дмитриевич кэнсиэр таһымыгар оруола улахан. Тэрээһин үтүө дьон ааттарын үйэлэргэ үйэтитэр, албан дьон ааттарын аатырдар сыалын-соругун ситтэ. Ол курдук улуу Ильмень күөлүгэр сырдык тыыннарын толук уурбут, устар уһун сылларга эдэркээн хаалбыт уолаттарбыт сырдык ааттарыгар сүгүрүйэр ытык иэспитин төлүүр дьоһун бырайыак түһүмэҕэ Арассыыйа киин куоратыттан саҕаламмыта дириҥ ис хоһоонноох, тоҕо диэн токоолостоххо эппиэттээх, хайдаҕый диэн ыйыталастахха хардалаах. Ол курдук бу хор салайааччыта Раиса Иннокентьевна Винокурова төрөппүт аҕата уот сэрии кыттыылааҕа, буолаары буолан Ильмень күөлүгэр буолбут кыргыһыы. Сылдьыбыт , истибит, көрбүт эрэ бары биир киһи курдук кэнсиэр хас биирдии нүөмэрин толорор маастарыстыбата үрдүгүн, таҥас- сап маанытын, туттуу- хаптыы дьоһунун бэлиэтээтилэр. Ханнык баҕарар кэнсиэр ыытааччытын таһымыттан быһаччы тутулуктаах, дьэ бу түгэҥҥэ СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, Учууталлар учууталлара, ырыа айааччы, музыкальнай критик, суруналыыс Владимир Петрович Индигирскэй оруола сүҥкэн улахан. Хас биирдии толоруллубут ырыа айыллыбыт устуоруйатын билэрэ- көрөрө, хас биирдии толорооччуга истиҥ сыһыана долгуйбуту уоскутан, сааһылаан биэрэрэ харахха быраҕыллар. Манна кинини ситэрэн биэрэн Любовь Константинова бэркэ үлэлээтэ. Саха санаалаах хайа да тэрээһиҥҥэ оҕуруолуу тиһиллэн, тарбахтартан тардыһан,тобуктарынан таарыйсан, тоҥолохтон тутуһан уран тыл, добун дорҕоон доҕуһуолунан иилии эргийэр оһуохай тыынын ылбатаҕына ситэтэ суоҕунан ааҕар. Инньэ гынан тэрээһиммит биир киэргэлэ мааны куоластаах, хоһуйар тыл хонуутугар хоһууннук, холкутук хаамар СӨ култууратын туйгуна фольклорист, оһуохайдьыт бастыҥа Варвара Обоюкова буолбута мөккүөрү үөскэппэт. Түмүкпэр тэрээһин Л.К.Андреева дириэктэрдээх Арчы дьиэтэ духуобунай киин бастыҥ кэлэктиибин Арчы норуодунай хорун дириҥ ис хоһоонноох бырайыагын ис сүрэхтэн ылынан көрбүт көрөөччүлэрбитигэр, СӨ Бэрэстэбиитилистибэтигэр, бу тэрээһини устан дьон болҕомтотугар таһаарбыт Саха НКИХ Москватааҕы филиалын үлэһиттэригэр, кэнсиэргэ кыттыбыт хас биирдии ырыаһыкка уонна көмө тирэх яваҕа үөрэнэ сылдьар эдэркээн оҕолорбутугар, СӨ бастыҥ ыалыгар Григорьевтарга барҕа махталбытын тиэрдэбит. Ильмень диэки айаммыт салҕанар, хор салгыы айаҥҥа турунар.

Н.Руфова Москва куорат